به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، پرویز حاجیانی روز جمعه ۶ تیر افزود: تا قبل از ظهور ویروس کرونا انسان طبیعت را به شکلهای مختلف از جمله بیابانزایی، شوری خاک، اتلاف منابع آب و بحران آب، جنگلزدایی، تخلیه آبزیان، استفاده روزافزون از سوختهای فسیلی و تخریب لایه ازون، افزایش گازهای گلخانهای و تغییرات اقلیم نتیجه بهرهبرداری غیرمسئولانه انسان از طبیعت بوده است.
وی یادآور شد: به نظر میرسد بعد از مهار کووید ۱۹ بشر ۲ راه پیش رو دارد. یکی آنکه دوباره روال سابق را پیش گیرد و دیگری آنکه راه یک تجدید نظر اساسی در روابط انسان و طبیعت را برگزیند که این کاری بسیار مشکل است و نیاز به تعامل، همکاری و همدلی بین کشورها برای حفاظت از خانه (کره خاکی) دارد.
حاجیانی اضافه کرد: کرونا فرصتی برای نفس کشیدن طبیعت فراهم کرد و نشان داد انسان باید فاصله بیشتری از این بهرهبرداری بیرویه از منابع طبیعی بگیرد .
عضو هیات علمی دانشگاه خلیج فارس اظهار کرد: کرونا نشان داد رابطه بسیاری از گیاهان، جانداران و موجودات چنان به انسان و زندگی او پیوند خورده که ما به آنها و آنها به ما نیاز دارند و بایستی انسان مسلط بر محیط زیست جای خود را به انسان مسئول و به عنوان حلقهای از اکوسیستم حیات دهد.
وی اظهار کرد: ظهور و بروز ویروس کرونا آزمایش و آزمونی بزرگ در قرن حاضر است؛ قرنی که به ظاهر بشر بر پدیدههای طبیعی زمینی فارغ شده و سوار بر فناوریهای خود مرزهایی در فراسوی کره خاکی را هدف قرار داده است.
حاجیانی یادآور شد: ویروس کووید ۱۹ بشر امروز را وارد چالشی بزرگ کرد و انسانها را قربانی گرفت و اقتصاد جهانی را وارد عمیقترین رکود خود همسان با رکود بزرگ دهه ۱۹۳۰ ساخت (کوچکتر شدن اقتصاد جهانی به میزان ۳ درصد در سال ۲۰۲۰ حداقل تاکنون پیشبینی شده است).
وی ادامه داد: پربیراه نیست که این دوره (همهگیری کرونا) تاریخ معاصر را به دوره پیش و پساکرونا تقسیم کند، ولی جدا از آن زمانه، کرونا فرصتی در اختیار انسان قرار داد تا انسان امروز عریان و آشکار روابط، نهادها، اولویتها و سیاستها را در عرصه ملی و بینالمللی با نگاهی نو نگریسته و چه بخواهیم و چه نخواهیم آثار این ویروس و کنشهای جوامع انسانی پس از کرونا نوید تصمیمها و تحولاتی را میدهد که چه خوب و چه بد روند آینده زندگی بشر را ترسیم میکند.
وی در خصوص رابطه کشورها (امور بینالملل) در عرصه اقتصادی گفت: قرن بیستم زمانه پیمانهای منطقهای و بینالمللی بود و بعد از جنگ جهانی دوم شاهد شکلگیری انواعی از پیمانهای بینالمللی از جمله ایجاد سازمان ملل متحد، کشورهای عدم تعهد، پیمان ناتو، کشورهای عضو پیمان ورشو، کشورهای عضو اوپک و اتحادیه اروپا پیمانهای ریز و درشتی که بنا به شرایطی شکل گرفتند و نویدبخش خروج ملتها از نگاه محلی و حرکت به سوی نظام بینالملل بود.
این عضو هیات علمی دانشگاه خلیج فارس افزود: به نظر می رسد شیوع و همهگیری ویروس کرونا در عرصه بینالمللی به آزمون نهادن عیار این همکاریها باشد انتظاری که از همکاری بین کشورها حداقل در عرصه بهداشت و درمان میرفت شکل نگرفت و به طور تقریبی همه کشورها به تکروی و ملی گرایی روی آوردند.
حاجیانی ادامه داد: به نظر می رسد در پساکرونا اولین سازمان بینالمللی که به محاق برود سازمان تجارت جهانی باشد. اگرچه کشورهای عضو این سازمان قبل از ویروس کرونا نیز بهسان یک پیکره واحد و همسو نبودند، ولی با همه ضعفها این سازمان نمادی از جهانیسازی بود که بر طبل روابط آزاد بین کشورها خارج از محدودیتهای موجود میزد.
وی تاکید کرد: به نظر میرسد کرونا نای و توان سازمان تجارت جهانی را گرفته باشد و آن را تبدیل به نهادی بیاثر کرده باشد و بعد از کرونا اقتصاد جهانی به همکاری بیشتر کشورها برای رونق اقتصاد جهانی نیازمند است، ولی بیاعتمادیای که بین کشورها ایجاد شده در عمل تا مدتها شاهد جنگهای تجاری باشیم، مگر اینکه همه کشورها بدانند جز با تعامل و روابط برد-برد بین کشورها خروج از بنبست پس از کرونا امکانپذیر نخواهد بود. شاید بتوان دهه بیست قرن جاری را دهه ملیگرایی و ناسیونالیسم اقتصادی نام نهاد.
حاجیانی در خصوص محوریت تحقیقات هوش مصنوعی و زیستی گفت: رشد علم و فناوری در قرن ۲۱ قابل مقایسه با هیچ دورهای در گذشته نیست و فناوری اطلاعات و ارتباطات بستر فوق العادهای را برای رشد فناوری و نوآوری ایجاد کرده است.
وی افزود: به نظر میرسد در پساکرونا در کنار پژوهشها و سرمایهگذاری در عرصه تحقیقات هوش مصنوعی که آینده را در دست خود دارد، شاهد رشد چشمگیر سرمایهگذاری در تحقیقات زیستی و به خصوص پژوهشهایی که به طور مستقیم سلامتی و بهداشت انسان را هدف قرار میدهند، باشیم.
حاجیانی ادامه داد: البته نباید از نظر دور داشت که در کنار تحقیقات زیستی مثبت که همسو با زیستپذیری بیشتر انسان است. در این دوره شاهد رقابتهای مخرب و حتی جنگهای بیولوژیک هستیم که بشر به منظور اعتراض و قبل از ورود به آن باید نهادهای نظارت و راهبری آن را در یک تعامل سودمند پیشبینی و شکل دهد.
وی در خصوص شکل گیری اقتصادهای رفاهمحور و نقش بیشتر دولتهای مرکزی گفت: به نظر میرسد که در بسیاری از کشورها دولتها نقشهای پررنگی را که در عرصه کرونا برای آنها شکل گرفته برای خود حفظ کنند.
حاجیانی افزود: ورود دولتها به عرصه اقتصاد اگر به منظور تصدیگری بیشتر باشد کارایی اقتصادی را کاهش میدهد، با توجه به عملکرد خوب کشورهایی چون کشورهای اسکاندیناوی، کره و نیوزیلند در عرصه مبارزه با این ویروس، نگاه جهانی بر نظام اقتصادی و اجتماعی این کشورها به عنوان الگو بیش از پیش متمرکز خواهد شد اقتصادهایی که نقش نظارتی دولت قابل مقایسه با نقش تصدیگریاش نیست.
وی در خصوص تحول بنیادی در عرصه آموزش گفت: کرونا "پارادایم شیفت" از آموزشهای حضوری به آموزشهای بر خط در دانشگاهها، مدرسهها و فنی-حرفهای را روان و غیر قابل برگشت میکند.
حاجیانی افزود: عصر کرونا در عمل آموزشهای حضوری را تعطیل کرد و جا را برای شکلگیری آموزش بر بستر نت خالی کرد. در همین راستا همه کشورها در سالهای پساکرونا سرمایهگذاری مناسبی را در عرصه زیرساختهای شبکه و توسعه آموزشهای مجازی به کار خواهند گرفت و سرمایهگذاریهای ایجاد شده را دوچندان میکنند.
وی بیان کرد: توسعه آموزشهای مجازی در کنار فواید زیاد آن، مهمترین تأثیر آن ایجاد عدالت آموزشی (چه در عرصه ملی و بینالمللی) و ایجاد فرصتی به کشورهای در حال توسعه است که سطح آموزشی خود را متوازن و متعادل با آموزشهای پیشرفته در ممالک مترقی کنند.
حاجیانی اضافه کرد: روشن است که بسیاری از دانشگاهها در پساکرونا با توسعه نظام آموزش مجازی نسبت به جذب دانشجویان بینالمللی اقدام میکنند و شکلگیری این جریان بازی برد-برد برای متولیان امر آموزش و تعلیمگیرندگان است.
وی تاکید کرد: دانشگاههای تراز بالای بینالمللی با هزینههای کم در پذیرش دانشجویان مستعد بینالمللی موفق میشوند و دانشجویان بسیاری از کشورها، از جمله در آسیا و آفریقا فرصت تحصیل در بهترین دانشگاههای دنیا با هزینه معقول را خواهند یافت.
این استاد دانشگاه خلیج فارس گفت: پس از کرونا و شروع روند تولید در کشورها، شاهد تقاضای رو به تزاید انرژی و به خصوص نفت و مشتقات آن در همه کشورها خواهیم بود و کمکم با افزایش تقاضا شاهد افزایش قیمت نفت در کوتاه مدت به ۶۵ تا ۷۰ دلار در بشکه خواهیم بود.
وی ادامه داد: انتظار میرود با توجه به درسهای کرونا شاهد سرمایهگذاری کشورها در سوختهای سبز باشیم و در یک دوره میان مدت شاهد جایگزینی انرژیهای سبز به جای سوختهای فسیلی و افت قیمت سوختهای فسیلی باشیم و آینده از آن کشورهایی است که تمرکز خود را بر انرژیهای نو قرار دهند و این یک حرکت مختوم جهانی است.
نظر شما